21 sep Libido
Anna heeft haring mee genomen, de nieuwe haring. We staan in mijn keuken en ze toast haar brood.
‘Zeker omdat je zo lekker gedingest hebt’, zeg ik, met een nauwelijks verholen mengeling van jaloezie en leedvermaak.
‘Haha, nee hoor!’ Ze kijkt triomfantelijk. ‘Ik kan daar gewoon zo’n zin in hebben, opeens’.
Ze pakt haar toastje en loopt naar buiten.
Ik kijk haar na.
‘Trut’, roep ik. ‘Jij wel!’
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
LIBIDO
‘Libido is een mythe’ zei Rik van Lunsen, arts-seksuoloog al in 2004 tijdens mijn opleiding seksuologie*. Mijn klas wreef zich toen de ogen uit. ‘Hoe is het met je libido?’ werd immers gevraagd tijdens de intake bij een psychotherapeut of bij de huisarts. Vaak als je juist voor heel andere problemen kwam, bijvoorbeeld omdat je niet kon slapen, of omdat je je zo depressief voelde de laatste tijd. Zo’n vraag denderde dan bij je binnen, ‘wat deed dát er nu toe?’.
Nou, Anna zegt het goed. Het gaat dus om de ‘zin in’ haring, of seks. In dit geval misschien wel beide. Vroeger stond libido voor iets wat in een gezond lichaam zat en had je dat dan kon je seks hebben. Nú gaat het erom of je ‘zin’ hebt, of krijgt tijdens het vrijen. Zin en opwinding. Anna heeft vast al uren voordat ze de haring kocht gefantaseerd over de geur van toast en de aanblik van de koelgrijze haring, over de smaak in haar mond en het gevoel wat ze erbij zal krijgen. En zo is dat ook met seks; soms voel je geen zin maar ontstaat de opwinding toch, door de blik van de ander, een lekkere aanraking, een mooie fantasie, en fijne herinneringen aan vrijen en misschien wel klaarkomen.
Seks ontstaat dus door prikkels uit je lichaam (bio), je hoofd (psycho) en in reactie op iemand (sociaal): seks is bio-psycho-sociaal.
Anna loopt alleen naar buiten met de haring op toast. Ze wil zich volledig kunnen concentreren op haar ultieme smaak-moment. En weet je, zo is het ook met seks. Wil je zin houden dan heb je het soms nodig om je even helemaal alleen op jezelf te concentreren. Gewoon de ander even laten stikken. Anna doet dat gewoon. Hoe is dat bij jou?
* Zie ook ‘Seks!’ van Rik van Lunsen en Ellen Laan. (2017, Prometheus Amsterdam)